50 ҳафталик қамоқга ҳукм қилинган халқаро нотижорат ташкилот таъсисчиси Жулиан Ассанж ҳамон АҚШнинг айбловларига учрамоқда.

0
2116
Манба: Reuters

ЛОНДОН. Британия суди “the WikiLeaks” ташкиоти асосчиси Жулиан Ассанжни чоршанба кунидан 50 ҳафталик қамоқга ҳукм қилди. Бу хақда Reuters хабар бермоқда.

Бундан 7 йил аввал гаров эвазига жавобгарликдан қутулиб қолишга урингани ва Лондондаги Эквадор элчихонасига беркингани учун у жазога тортилмоқда.

Унинг мураккаб юридик муаммолари оҳирига етадиган эмас. АҚШ ҳукумати ўз давлатида тегишли тартибда айблов юзасидан суриштирув жараёнларини бошлаш учун жаноб Ассанжни экстрадиция қилишга ҳаракат қилмоқда. Пайшанба куни экстрадиция ҳақидаги сўров юзасидан дастлабки эшитув режалаштирилган эди. Швеция расмийлари унинг жиноий ишларга ҳам даҳли бўлиш эҳтимолини билдиришди.

Жаноб Ассанж Пентагон компьютер тармоқларини бузиб кириш мақсадида тил бириктиришда, Федерал айблов ҳулосасига кўра, 2010 йилда армиянинг одий ходими маҳфий маълумотларни ноқонуний юклаб олишидаги иштироки, “WikiLeaks”да Афғонистон ва Ироқдаги урушлар ҳақида ёритилган маълумотларни олиш учун улар билан тил бириктирганликда айбланмоқда. Ўз набатида у барча айбловларни рад этмоқда.

Жаноб Ассанж жорий йилнинг 11 апрелида, 47 ёшида Эквадор ҳукумати уни ҳимоя қилишни бас қилиб, полиция Лондондаги 2012 йилдан бери яшаб келаётган элчихонадан ташқарига олиб чиқиб кетишига руҳсат берганидан сўнг ҳибсга олди. Ўша куннинг ўзида у судда гаров пулини тўламай юрган жавобгар сифатида кўриниш берди.

Шарқий Лондондаги Белмарш қамоқхонасида ушлаб турилган жаноб Ассанж қилмишлари учун қамалмаслиги кераклигини талаб қилмоқда. Чунки уни элчихонага моҳирона қамашганини даъво қилди. Ўтган чоршанба куни Лондондаги “Southwark Crown Court” судида, судя Дебаро Тейлор унинг талабига рад жавобини берди.

Британия янгиликларида келтиришича, судя аёл жаноб Ассанжга “Бундан бошқа жиддийроқ баҳона топа олмадингизми, Сиз элчихонадан паноҳланар экансиз, Буюк Британияда бўла туриб даҳлсиз эканингизни тўла англагансиз”-деган.

Ҳукм қилинишидан аввал жаноб Ассанжнинг афв сўраб ёзган “ўз қийинчиликлари билан ўралашиб қолгани” ҳақидаги хатини судда эшиттиришган эди.

“Ўша пайт ўзим учун тўғри ҳисоблаган, эҳтимол мен учун ягона йўл бўлгани учун шундай қилгандурман, аммо ҳозир ўша ишимдан ўзим ҳам афсусдаман”, деди у.

Унинг юридик муаммолари 2010 йилда, Швеция прокуратураси уни жинсий эксплуатацияда гумон қилиб, суриштирув ўтказишга уринган пайти бошланган эди. Аммо у айбловни инкор этган. Швецияга, сўнг АҚШга экстрадиция бўлмаслик учун курашиш жараёнида барибир гаров пулини тўлади. Жаноб Ассанж гаров пулларини қоплаб бергандан сўнг экстрадицияга кўниш ўрнига шартларни бузиб Эквадор элчихонасидан бошпана , сўнг фуқаролик олишга мувоффақ бўлди.

У ўз фаолиятини элчихонада ўтириб давом эттирди. 2016 йил “WikiLeaks” миллий демократик қўмита ҳамда Хиллари Клинтонниг номзодини ёмон отлиқ қилиш мақсадида, унинг компаниясининг раиси бўлмиш Джона Д. Подестанинг шахсий аккаунтидаги минглаган электрон хатларни хаккерлик йўли билан қўлга киритган ва оммага намойиш қилган. Махсус маслаҳатчи Роберт С. Мюллер III нинг хулосасига кўра электрон почтадаги хатларни Россиянинг махсус ҳизмат агентлари ўғирлаган. Жаноб Ассанж буни рад этмоқда.

2010 йилдаги Пентагон ёзувлари ташқарига чиқиб кетишига Челси Меннинг, яъни Бредли Меннинг номи билан танилган армиянинг оддий хизматчиси сабаб бўлган. У шу қилмиши учун 7 йил қамалиб чиқди. Жаноб Ассанжга қарши тўпланаган маълумотларда у нафақат маълумотларни тарқатиб юборишда, балки Меннинг хонимнинг хаккерлик ишига ҳам кўмаклашганини келтирмоқда.

Америка ҳарбийлари ва амалдорларининг ёлғонлари, нотўғри хатти-ҳаракатлари учун давлат уларнинг жавоб беришинин талаб қилиш керак дея таъкидламоқда.

Швеция прокуратураси жаноб Ассанжга қарши очган иши натижасизлиги туфайли уни тўхтатиб қўйди. Аммо уни қўлга тушириш эҳтимоли туғилиши билан қайта очиш мумкинлигини ҳам қўшиб қўйишди. Бироқ, шунга қарамасдан АҚШга экстрадиция қилиниш ва гаровни ўз вақтида тўламаганлик айби ҳамон бўйнида осилиб турибди.

Жорий йилнинг апрель ойида Эквадор ҳукумати жаноб Ассанжга нисбатан йиғилган шикоятлар унинг исталмаган меҳмон даражасига тушириб қўйди. Яқинда WikiLeaksда қўйилган маълумотлар сабаб ва Эквадорга нисбатан виждонсизлик ҳаракатлари, маълумотлар баъзасига бузиб кириш хавфи мавжудлиги, шунингдек элчихона биносидан фойдаланишда ва ходимлар ишончини суистеъмол қилганларигача илова этган ҳолда, унга берилган бошпана ва фуқароликни бекор қилди.

“Эквадор, жаноб Ассанжнинг бир неча бор халқаро конвенция ва кундалик хаётдаги қоидаларни бузавергани сабаб, унга ёрдам беришни тўхтатдик”, дейди Президент Ленин Морено ўзининг Твиттердаги саҳифасида.

Жаноб Ассанж ҳам осонлик билан таслим бўлмади. Британия полицияси унинг қўлига кишан тақмоқчи бўлганида жуда қатъий қаршиликлар қилди.

Вестминистр Олий судида “Бу қонунга зид, мен кетмайман”- деган баёнот берган жаноб Ассанж, ўша куннинг ўзида кечроқ судда яна қатнашган. Натижада уни элчихонадан судраб олиб чиқишга тўғри келди.

Жаноб Ассанж машҳурликга ва интернет маданиятнинг хадисини олган холатда одамларнинг фикрини иккига бўлиб юборган, айримлар уни сўз эркинлиги учун жабрланаётган қаҳрамон дея ҳисобласа, бошқалар учун у Кремль билан узвий боғлиқ релама тарғиботида айбдор деб билишади.

У экстрадиция қилинишга қарши курашажагини билдирди. Жараён узоқ ва кенг давом этишни ваъда бермоқда.

Таржимон: Пернебекова Айгуль Гафуровна

Матнда хатоликни кўрсангиз, уни белгилаб Ctrl+Enter ни босинг.

Фикр матни

Илтимос, изоҳингизни киритинг!
Илтимос, исмингизни бу ерга киритинг