Шу йил бўлиб ўтган Қирғизистон Республикаси ва ХХР ташқи ишлар вазирларининг икки томонлама музокаралари чоғида Хитой Қирғизистондан давлат қарзи бўйича тўловларни кечиктириш учун қўшимча тўлов ундирмасликка келишиб олди.
Ҳақиқатан ҳам қизиқ, аммо Ўрта Осиё билан боғлиқ бўлган барча нарсалар сингари, бу биринчи қарашда кўринадиган нарсадан бутунлай бошқача бўлиб чиқиши мумкин.
Шуни таъкидлаш керакки, матбуотда ушбу жараённинг ёритилиши жуда жим ва сезилмасдан ўтди, чунки ғалаён учун аниқ бир сабаб йўқ.
Бир йилга етмай Хитойга нима бўлди?
Ўтган музокаралар давомида Қирғизистонга тўлиқ «ништякс» қуйилди. Хитой ҳаттоки республикага 54 миллион доллар миқдорида қўшимча грант беришга, шунингдек, озиқ-овқат билан ёрдам беришга ваъда берди.
Сўнгги маълумотларга кўра, Қирғизистоннинг ташқи давлат қарзи бугунги кунда 4,2 миллиардр долларни ташкил этади, шундан мамлакат Хитойга деярли 1,8 миллиард доллар соф қарздор.
Қирғизистон учун бу жуда муҳим.Агар 1,8 миллиард доллар Хитой учун кам бўлса, Қирғизистон учун бу жуда катта миқдор.
Умуман олганда, Қирғизистон республика буджетидан қарийб 645 миллион доллар – 15,7 миллион доллар, коронавирус ва унинг оқибатларига қарши кураш учун халқаро ташкилотларнинг қарийб 2,2 миллион доллар хайрия маблағлари сарфлашни режалаштирган. Қолганлари шунчаки ички харажатлар учун тўланиши кутилганди.
Яна 22 йил давомида Қирғизистондаги йўлларни қуриш ва таъмирлаш учун деярли 2 миллиард доллар сарфланган.
Қирғизистондан ташқари барча Марказий Осиё давлатлари Хитойга қарздор.
Қирғизистон кредитининг асосий қисми Хитойнинг Эксимбанкига тўғри келди, у ердан Тожикистон ҳам кредит олади.
Ушбу Марказий Осиё давлатининг давлат қарзи 2020 йил октябрь ойида 3,7 миллиард долларни ёки ЯИМнинг 44,9 фоизини ташкил этди. Тожикистоннинг давлат қарзи ташқи қарзнинг 80 фоизини, қолган қисми ички қарзни ташкил этади.
Uzbek