Бир неча ҳафта илгари, НАСА тадқиқот марказидан бир неча мил узоқликда жойлашган Огаё шаҳрининг атрофида, гараж эшикларини очиш ва автомобилларни очиш масофадан бошқариладиган пультлари сирли равишда ишламай қолди. Бу хақида The New York Times хабар бермоқда.
Гараж эшикларини таъмирлаш билан шуғулланадиган одамлар, маҳаллий ҳаваскорлар ва бошқа ҳаваскор терговчилар турли масофадан пультларни ишлатиб кўришга уринишган. Уларнинг ҳаммаси радиочастотага нимадир кучли таъсир ўтказаётгани ҳақидаги фикрида тўхташган, аммо ҳеч ким таъсир ўтказувчининг манбаасини аниқлай олмаган.
Кливленд яқинидаги Шимолий Олмстед шаҳри расмийлари апрель ойининг охирларида бу муаммо ҳақида қўнғироқларни қабул қила бошлаган, бу ҳақда Шимолий Олмстеднинг хавфсизлик ва хизмат кўрсатиш бўйича директори Дональд Глаунер маълум қилди.
Кейинги ҳафталарда ўндан зиёд аҳоли ўзларининг автомобиль ва гараж эшикларини очувчи пультларни ишлашидаги носозликлар ҳақида хабар беришди. Ҳабар берувчиларнинг кўпчилиги Шимолий Олмстедда бир-биридан бир неча уй нарида яшаган, бир қисми эса қўшни Fairview Park шаҳридан эди.
Ҳар бир автомобилнинг асосий пульти ишламаяпти, дейди ота-онаси Шимолий Олмстедда яшайдиган Крис Брандик. У GMS автомобилида ота-онасиникига ташриф буюрганида, асосий пульт машинанинг эшигини очмади; лекин унинг аёли Nissan’ нида борганда, ҳамма нарса ишлаётган эди.
«Биз, эҳтимол, бу қандайдир бизга таниш бўлмаган ғайритабиий нарса, деб ўйлардик», деди у.
АТ & Т кабель ишлаб чиқарувчи компания расмийлари бу муаммога жавоб излашга киришдилар, сўнг пайшанба куни маҳаллий ёритувчи компания Illuminating company’ инспекторларини муаммони тергов қилиш учун жўнатди.
«Улар ишни кучли радио частотали шовқинларни юзага келтирадиган жойларда электр энергиясини узиш билан бошлашди», – дейди компания вакили Крис Эк. Аммо бутун бир маҳаллани электр энергиясидан узиб қўйилгандан кейин ҳам муаммо сақланиб қолди.
«Бу худди тунги клубда кимдир билан гаплашишга ўхшайди,» дейди Манхеттеннинг Жон Жей номидаги Жазо судлови коллежининг профессори Адам Секан Вандт, кучли частотанинг заиф частотани қандай қилиб таъсир қилишини тушунтириб бера туриб деди у.
Телекомпания ҳодими Дан Далессандро муаммони ўрганиш учун борган бир неча радиоэшиттириш муҳлисларидан эди. Аввалига, у барча пультларнинг сигнал узатиш детекторида «кичик чақнаш»ни анқилади. У бир маҳаллада – ва айниқса, бир уйда – сигнал жуда кучли эканлигини аниқлади.
Шанба куни шаҳар Кенгаши аъзоси Крис Глассбурн бу муаммо сирини ошкор қилди: муаммонинг манбаи батареяда ишлайдиган қўлбола қурилма, яъни ўз ертўласида ишлаётганда тепа қаватга одам келса огоҳлатирадиган ускуна яратган бир инсонинг ихтироси эди.
«У электроника ҳаваскори, – деди жаноб Глассбурн, – яшовчининг алоҳида эҳтиёжлари бор ва у ўз махфийлигини ҳимоя қилиш учун идентификатцияланмайди.
Унинг ихтирочиси ва уйдаги бошқа яшовчилар, радио частотаси тажрибаси бўлган кўнгилли эшикларини тақиллатмагунича, қурилма атроф-муҳитга зарар етказиши ҳақида ҳеч ўйламаган эдилар, деди жаноб Глассбурн.
«У қурилмани яратганда, доимо 315 мегагерц сигнални чиқарарди», деди жаноб Глассбурн. “Бу кўплаб автомобиль калитлари ва гараж эшикларини очувчи пультларга қаттиқ ҳалақит қилади”, дея қўшимча қилди у.
«Қурилманинг зарарли нияти йўқ эди», деди у баёнотда. Қурилмадаги батарея ўчирилди ва сигнал тўхтади. «Бу осон кечди», деди жаноб Глассбурн.
«Улар одамлар учун хавфли эмас. Аммо улар технологик жиҳатдан ривожланган жамиятимизда оммавий бетартибликни келтириб чиқариши мумкин. «, деди у.
Uzbek