АҚШ ва Хитой ўртасидаги савдо уруши ҳеч кимни хурсанд қилмайди. Америкада ҳозирги кунга қадар асосий зарба реал секторнинг ишига жиддий таъсир кўрсатмасдан, фақат фонд бозорига бўлди. Кеча бир неча молия бозори ҳодимлари айтиб ўтганидек, бу факт биржа нархларининг босқичма-босқич тикланишига умид беради. Бироқ, бу етарли эмас.
Хитойда вазият янада мураккаб. Аждаҳо савдо қарама-қаршилигидан ҳориб йўтала бошлади. Иқтисодиётга давлат қарзларини интенсив “инъекция” қилиш шаклида “антибиотиклар”дан мўл-кўл фойдаланиш, аждаҳо танасида ялпи ички маҳсулотнинг 300 фоизигача етиб борган бўлса ҳам, беморга ёрдам бермайди. Яллиғланиш жараёнининг асосий йўналиши автосаноат бўлиб, у ерда ишлаб чиқариш ўтган йилга нисбатан 4,4% га камайди. Тижорат транспорти воситаларини ишлаб чиқаришда кўп миқдордаги ички қон кетиш қайд этилди, бу ерда ишлаб чиқаришнинг пасайиши 11,8% ни ташкил этди.
Аждаҳонинг соғлиғига кўра, иқтисодчи Ирис Панг қуйидаги хулосани беради:
«Июл ойидаги маълумотлар жуда заиф эди. Барча асосий кўрсаткичлар прогноздан пастроқ бўлди: чакана савдо июн ойида кутилган 8,6 ва 9,8 фоизга нисбатан 7,6 фоизга ўсди.
4 триллион юанга инфратузилма лойиҳалари кўринишидаги кенг миқёсли рағбатлантиришларга қарамай, Хитойда саноат ўсиши секинлашмоқда ва ҚҚС камайтирилганига қарамай истеъмолчилар талаби пасаймоқда», деди Панг.
Хитой Халқ банки томонидан иқтисодиётга киритилган кредит инъекциялари ҳам ўсишни тезлаштиришга қодир эмас, чунки янги қарзларнинг самарадорлиги пасайиб бормоқда ҳамда иқтисод аллақачон тўпланган кредитларга хизмат кўрсатиш учун кўпроқ ва жуда кўпроқ ресурсларга муҳтож.
Хитой компаниялари ҳозирда АҚШ технологиялари бозоридан чиқиб кетмоқдалар.
ING маълумотларига кўра: учинчи ва тўртинчи чоракларда марказий банк мажбурий захира талабларини 50 базавий пунктга камайтириши мумкин.
Афтидан, Американинг муроса терапиясисиз, Хитой аждаҳоси ўзини ёмон аҳволдан олиб чиқиши қийин. Америка ўзаро савдода иккала томон учун умумий қоидаларни қидириб, муросага келмоқда. Бундан ташқари, келишув май ойида АҚШ пойтахтида имзоланиши керак эди, аммо кейинчалик аждаҳо оловини пуркаш билан нимадир бошланди.
Тимур Сейтмуратов
Uzbek