Россия томонидан босиб олинган Мариуполни тиклаш учун Россия қурилиш компаниялари томонидан юборилган тожикистонлик меҳнат муҳожирларининг иш берувчилари уларни алдаганини айтишмоқда. Маълум бўлишича уларга ваъда қилинган маошнинг ярминигина тўлашяпти, дея хабар бермоқда “Озодлик” радиосининг тожик хизмати (“Озоди”).
Россиянинг қатор қурилиш компаниялари аввалроқ Тожикистондан келган меҳнат муҳожирларига Мариуполдаги реставрация ишларида пул ишлашни таклиф қилган. Мариуполга қурувчиларни жўнатишда Тожикистон қурилиш компаниялари ҳам иштирок этмоқда. “Озоди” радиосига кўра, тожикистонлик муҳожирларнинг бир қисми у ерда ярим йилдан бери ишлаб келган, қолганлари бир ойдан кўпроқ вақт олдин келган. Рози бўлганларга ойига 130 дан 250 минг рублгача пул тўлаш, шунингдек, уй-жой ва кунига уч маҳал овқат бериш ваъда қилинган.
Амалда эса, муҳожирларнинг сўзларига кўра, уларнинг ҳар бири Мариуполдаги меҳнати учун 60-70 минг рублдан олишмоқда.
20 ёшли муҳожир Суннатулло Мариуполда бир ойдан кўпроқ вақт давомида ишлаган. «Бизга 120 000 рубл маош ваъда қилишди ва биринчи қисмини ҳар ойнинг 15-кунида олишимиз мумкинлигини айтишди. Ярим ой давомида менга 45 000 рубл тўлашди. Вақтинчалик уй-жой ва кунига уч марта овқат беришни ваъда қилишди. Яшайдиган жой расво, овқатлари жирканчли. Кўпчилик иш ҳақи тўлиқ берилмаётганидан ва кеч тўланаётганидан шикоят қилишмоқда», деди у. Суннатуллони ўзи эса Мариуполни тарк этиш ниятида эканини айтган.
Бошқа яна бир тожикистонлик муҳожир Исонинг айтишича, Мариуполда ишлаган беш ой давомида ҳеч қачон ўз вақтида маош олмаган.
Тожикистоннинг Россиядаги элчихонаси аввалроқ Озоди радиосига Россия расмийларидан Мариуполни тиклаш учун тожикистонликларни юбориш тўғрисида ҳеч қандай расмий хабар олмаганини айтган эди. Бунгача дипломатик миссия Тожикистон фуқароларидан Украинанинг хавфли ҳудудларига бормасликни сўраган эди.
Мариупол шу йилнинг май ойида Россия қўшинлари томонидан босиб олинган эди. Украина президенти Владимир Зеленский шаҳардаги барча биноларнинг 95 фоизи вайрон бўлганини ва бу “нафақат Украина, балки Европадаги энг йирик шаҳарлардан бири” эканини айтганди. Ўз пайтида «Важные истории» нашри Россия хавфсизлик кучлари билан боғлиқ компаниялар, амалдорлар ва девелоперлар Мариуполни қайта тиклаш бўйича шартномалар олишаётганлигини ёзишган эди.
Мулоҳаза
Россияда ҳуқуқлари энг паст даражада ҳимоя қилинадиган қатлам бу Марказий Осиёдан келган меҳнат муҳожирлари бўлса керак. Нуқул уларни эшшакдай ишлатишиб, кейин чув тушириб кетишади. Авваллари мигрантларни ўзидан чиққан ярамаслар қаллоблик қилиб келишган бўлишса, энди бу ишни Россиядаги иш берувчи расмий қурилиш компаниялари такрорлашмоқда. Тўғрироғи ўзлаштириб олишди. Чунки, бу мигрантларни орқасида турган ҳимоячиси, ишонган «тоғи» йўқлигини улар жуда яхши билишади. Шунинг учун ҳам уларга қулдай муносабатда бўлиб келишади. Қолаверса, бу ноинсоф компаниялар Россия давлатининг бюджетини ўмаришаётган ўғрилар эканлиги ҳам яққол кўриниб турибди. Қайта тиклаш учун пудратчи қурилиш компанияларнинг аксарияти Россия хавфсизлик кучларига тегишли эканлиги шундан дарака бермоқда. Ўғри-муттаҳамларда инсоф нима қилсин?!
Uzbek