Жанубий Африка Республикасининг олимлари ушбу хавфли касалликни даволаш ва олдини олишда инқилоб қила оладиган минглаб кўнгиллиларда силга қарши янги вакцинанинг клиник синовларини ўтказишди. Тажриба натижалари The New England Medicine журналида эълон қилинди.
Силга қарши дорилар мавжудлигига қарамасдан, ҳар йили у 1,5 миллиондан кўпроқ одамни ҳаётдан олиб кетади, бу ОИВ/ОИТС дан ўлганларникидан кўпроқдир. Амалдаги вакцина деярли юз йил давомида ишлатилган ва жиддий камчиликларга эга: катталар учун унинг самараси жуда кам, айниқса, агар киши касалликнинг «уйқу» (ёпиқ) шаклини юқтирган бўлса.
Янги вакцинанинг клиник синовларида Африкадан келган 3500 дан ортиқ бемор иштирок этди. 50 фоиз ҳолларда вакцина миллионлаб одамларнинг ҳаётини сақлаб қолиши мумкин бўлган сил касаллигини ривожланишига тўсқинлик қилиши аниқланди. Бундан ташқари, эмлаш ҳатто ухлаб ётган (ёпиқ) сил касаллиги билан касалланган катталарда ҳам самарали бўлган.
Илгари, вакциналарнинг ҳеч бири ёпиқ турдаги сил касаллиги ташувчиси бўлган одамларни ҳимоя қилмаган. Шундай қилиб, эмлаш ўзини тўлиқ хавфсизлигини кўрсатди ва энди касалликнинг олдини олишда инқилоб ҳақида гапириш мумкин.
Кейинги клиник тадқиқотлар камида 7 йилни олади, яъни ишлаб чиқаришни рўйхатдан ўтказиш ва ривожлантириш вақтини ҳисобга олган ҳолда янги вакцинани тахминан 10 йил ичида кенг қўллаш мумкин.
Эслатиб ўтамиз, олимлар силга қарши дори-дармонларни қабул қилиш зарурати тўғрисида маълумот берувчи тизимни ишлаб чиқдилар, бу сенсор, узатувчи мослама ва смартфондаги иловадан иборат.
Uzbek