Белоруссия Президенти Александр Лукашенко Миллий банк ва ҳукуматга мамлакатда валюта операцияларини жиддий чеклаш ҳуқуқини берувчи фармонни имзолади.Бир йилгача бўлган муддат давомида Белорусия Марказий банки валюта ва валюта операцияларини тақиқлаши мумкин, бундай операциялар миқдори ва муддатларига чекловлар ўрнатиши мумкин, шунингдек чет эл валютасини сотиб олиш ва сотиш учун махсус рухсатнома талаб қилинади.
Бундан ташқари, Миллий банк юридик шахсларнинг ҳисоб варағидан валютани амалда мусодара қилиш, уни мажбурий равишда Беларус рублига айлантириш, шунингдек хорижий банкларда ҳисоб рақамларини очиш ва юритишни чеклаш имкониятига эга бўлади.
Бундай чораларнинг сабаби «Белорусиянинг иқтисодий хавфсизлиги ва унинг молиявий тизимининг барқарорлигига таҳдид» бўлиши мумкин, дея ТАСС нашриёти Лукашенканинг фармонидан иқтибос келтиради.
Валюта инқирозига тайёргарлик кўриш учун 1980 йил охиридаги СССР ва замонавий Венесуэла сценарийси бўйича, Белоруссия ҳукумати 2020 йил январидан бери 25% йўқотган валюта захиралари билан боғлиқ вазиятга тушишга мажбур.
Уларнинг ҳозирги ҳажми 6,9 миллиард АҚШ доллари.ХВФнинг минимал стандартидан анча паст бўлиб, у олтин захирасида уч ойлик импорт тўлаш учун зарур бўлган миқдорни сақлашни тавсия қилади.
Йил охирига келиб, Миллий банкнинг прогнозига кўра, захиралар 6 миллиард долларга камаяди ва фақат икки ойлик импорт таъминотини қоплайдиган бўлади.
Белоруссия Марказий банкининг ҳақиқий валютаси камроқ, бу унинг статистик маълумотларидан келиб чиқади. Захираларнинг ярмидан кўпи олтин ва репо кредитларида. Ликвид валюта активлари захиралари атиги 2,8 миллиард долларни ташкил этади. Ушбу маблағнинг 2,1 миллиарди банк депозитларига, қолган қисми эса чет эл қимматли қоғозларига жойлаштирилди.
Шу билан бирга, Белоруссиянинг ташқи қарзи 42,1 миллиард долларни ташкил этади. (1 январь ҳолатига кўра). Бу олтин захираларидан 6 баравар, уларнинг валюта қисмидан 15 баравар ошади.
Режалаштирилган Белорусия иқтисодиётининг валюта баланси билан боғлиқ вазият АҚШнинг Белнефтекҳим ва Нафтан нефть маҳсулотлари экспортчилари каби тўққизта Белоруссия давлат корхоналарига қарши қайта жорий қилинаётган АҚШ санкциялари туфайли оғирлашмоқда. 5 июндан бошлаб Гродно Азот, Гродно Химволокно, Лакокраская ва Полотск Фиберглас билан биргаликда улар яна АҚШ Молия вазирлигининг «қора рўйхати» нинг барча активларини музлатиш ва ҳар қандай операцияларни тақиқлаш билан судланувчига айланишди.
Россия хомашёсидан ишлаб чиқарилган нефть маҳсулотлари Белоруссияга келадиган экспорт валюта тушумининг 20 фоизини таъминлайди.
Uzbek