Россия полицияси шанба куни Москвада эркин сайловлар ўтказилишини талаб қилган норозилик митингида иштирок этган 800 дан ошиқ одамни, шу жумладан таниқли фаол Любовь Собольни, ҳукумат бу намойишни ноқонуний деб огоҳлантирганидан кейин ҳибсга олди. Бу хақда Reuters хабар бермоқда.
Полиция Сабольни таксидан тушириб, уни фургон машинага ўтказди, анти-кремлчи фаоллар келгуси ой сайловларда қатнашмасликларига қарши норозилик намойишини кўча бўйлаб тинч сайр қилиш деб атадилар.
Норозилик бошланганидан кўп ўтмай, Reuters мухбири бир неча юзлаб одамларни Москва марказидаги намойиш белгиланган жойда изғиб юрганлигини кўрган. Бир неча дақиқадан сўнг, ОМОНчилар одамларни ўша ҳудуддан сиқиб чиқаришни бошлашган.
OVD-Info мустақил кузатув гуруҳининг хабар беришича, полиция 828 кишини ҳибсга олган, баъзи ҳолларда улар ерда ётганларни резина дубиналари билан уришган. Reuters мухбирлари ўнлаб ҳибсга олинганларнинг гувоҳи бўлишган. Ҳолатларнинг бирида, полициячи ўз велосипедига ёпишган бир кишини олиб кетишган.
Полиция 600 кишини ҳибсга олганини ва норозилик акциясида 1500 киши иштирок этганини хақида хабар берган, аммо Москванинг турли бурчакларида бошланган намойишлар унда янада кўпроқ одамлар иштирок этганини кўрсатди.
Шанба куни бўлиб ўтган норозилик намойиши бир ҳафта олдин бўлиб ўтганига қараганда озчиликни ташкил этсада, аммо Кремль танқидчиларининг, айниқса ёшларнинг Россияда ўрнатилган сиёсий тизимни очишда давом этишларини қатъий таъкидлашган.
Намойишчиларнинг диққат марказида мухолифатдаги бир неча номзодларнинг, уларнинг баъзилари қамоқда ўтирган мухолиф сиёсатчи Алексей Навалнийнинг Москва шаҳар қонунчилик идорасига сентябрда бўлиб ўтадиган сайловларда қатнашиш тақиқланганлиги бўлган.
Ушбу овоз бериш, гарчи маҳаллий бўлса-да, 2021 йилда бўлиб ўтадиган миллий парламент сайловларида синов ҳаракати сифатида кўрилмоқда.
Расмий ҳокимиятдагиларнинг таъкидлашича, мухолифат номзодлари рўйхатдан ўтиш учун етарлича ҳақиқий имзолар тўплашолмаган. Номзодлари рўйхат олинмаганлар эса буларни ёлғон эканлигини айтмоқдалар ва уларнинг фикрига кўра ғалаба қозонишларига кўзи етган сайловларда қатнашишни талаб қилмоқдалар.
«Улар (ҳокимият расмийлари) бизни оёқлари билан артиб ташлашмоқда» дейди Елена, шанба кунги норозилик акциясида иштирок этган талаба.
Бошқа бир иштирокчи, 61 ёшли муҳандис Евгений Снетков, буни расмийлар мухолифат номзодларини кўрсатишга тўсқинлик қилган усул деб баҳолади. «Менда норозилик билдиришдан бошқа чорам қолмади», деди у.
Баъзи намойишчилар юриш пайтида «Путин – ўғри» деб бақиришган.
Кузатувчиларга кўра, сўнгги ўн йилликдаги бундай норозилик намойишларида полициянинг иштироки энг йирикларидан бири бўлган. Баъзи жойларда мобиль Интернетга уланиш ўчирилган ва полиция одамлар тўпланишини тўхтатиш учун Москва марказидаги тармоқларни ўчириб қўйган.
Бир ҳафта олдин шунга ўхшаш норозилик намойишида полиция 1300 дан ошиқ одамни ҳибсга олган эди, бу сўнгги йиллардаги энг катта хавфсизлик амалиётларидан бири бўлиб, бу кенг даражадаги халқаро миқёсда қораланишга олиб келди.
Ҳукумат шанба кунги норозилик намойиши олдидан ҳибсга олиш ва уйларни тинтувини олиб борган ва оммавий тартибсизликларни келтириб чиқариш жиной иш қўзғалишига, яъни 15 йилгача қамоқ жазосига ҳукум қилиниши мумкинлигини айтишган.
Фаолларнинг айтишича, Россия конституцияси уларга эркин норозилик билдиришга имкон беради. Аммо расмийлар эса улар томонидан ўтказиладиган ҳар қандай намойишлар аввалдан вақти ва жойи келишилиши кераклигини айтишмоқда.
Мухолифат фаолларининг айтишича, расмийлар Москва марказида норозилик намойишларига рухсат беришдан бир неча бор бош тортган ва бу уларга намойишларни давом эттиришдан бошқа илож қолидирмаган.
Собольнинг камида саккиз иттифоқчиси, жумладан Навальний намойиш ўтказиш тартибини бузгани учун қамоққа олинган. Ҳукмрон «Единая Россия» миллий парламентда устунлик қилади, Навальний ва унинг иттифоқчилари оммавий ахборот воситаларида эфир вақтидан маҳрум қилинган.
Россия терговчилари шанба куни Навальний томонидан тузилган коррупцияга қарши жамғарма томонидан 1 миллиард рубль (15,3 миллион доллар) ни ювишда айбланиб, жиноий иш очилганини айтишди. Навальний ва унинг иттифоқчиларининг таъкидлашича, фонд очиқ тарзда жамоат хайриялари ҳисобидан молиялаштирилар экан.
Президент Владимир Путин ва Кремль, мухолифат билан бўлиб ўтган тўқнашувлар ҳақида изоҳ беришмади, аммо жума куни Москва прокуратураси потенциал намойишчиларга шанба кунги намойиш маъқулланмаганлиги ва ташкилотчилар жавобгарликка тортилиши мумкинлигидан огоҳлантирган.
Видео ҳавола: https://www.reuters.com/video/?videoId=OVAQO6CFF&jwsource=cl
Uzbek