Англиялик экспертларнинг огоҳлантиришича, коронавирусга қарши вакцина яратилишининг ўзигина ҳозриги пандемияни тўхтатмайди. Шунинг учун вакцина тайёр бўлганидан кейин ҳам бир қанча эҳтиёт чоралари маълум муддат сақланиб қолиниши зарур бўлади.
Англиядаги “Ахборотларни баҳолаш ва вирусли эпидемияларни ўрганиш ташкилоти”нинг 1 октябрь куни нашр қилинган хабарида коронавирусга қарши яратилаётган илк вакциналар қисмангина самарали бўлиши мумкинлиги, вакцина барча учун бир хил фойда бермаслиги ва улар CОVID-19 га қарши қисқа муддатли иммунитет ҳосил қилиши эҳтимоли борлигини таъкидлашди. Шунингдек, вакцина ишлаб чиқариш, уни етказиб бериш ва уни одамлар рози бўлиб қабул қилишда ҳам муаммолар юзага келиши айтиб ўтилган.
Лондондаги Қироллик коллежи ходимаси доктор Фиона Куллейнинг сўзларига кўра, кўпчилик инсонлар вакцина коронавирус пандеясини тугатади деб ўйлаётган бўлсада, бу умидлар ҳақиқатда амалга ошиши эҳтимолдан йироқ.
“Вакцина яратиш йўлида вужудга келиши мумкин бўлган бир талай тўсиқлар бор. Улар вакцинанинг самарали бўлиши ва уни оммага тақдим қилиш кабилардир” дейди Куллей.
Бугунги кунга келиб дунёдаги олимлар вакцина яратиш йўлида халқаро ҳамкорлик қилиб, жуда қисқа муддат ичида катта ривожланишга эришдилар. Айни пайтда жаҳонда 200 дан ортиқ вакцина яратилмоқда ва уларнинг бир нечтаси синовларнинг охирги босқичига етиб келди.
Англиялик олимларнинг маслаҳатларига кўра, вакциналар тайёр бўлганида уларнинг узоқ муддатли самарадорлиги, хавфсизлиги ва барчага етказиб берилиши қатъий назоратга олиниши керак. Шунингдек, вакциналарнинг иккинчи авлодини яратиш учун молиявий кўмак сақланиб қолиши зарур.
Экспертлар вакцина яратиш билан бирга коронавируснинг мутацияга учрашини, яъни унинг гени ўзгаришини ҳам яқиндан кузатиб бориш кераклигини таъкидлашган. Чунки, яратилган вакциналар гени ўзгарган коронавирусга қарши самарасиз бўлиб қолиши мумкин.
Uzbek