Бош вазир Улф Кристерссоннинг айтишича, Туркия жуда кўп нарсани талаб қилмоқда, бироқ у, Туркия унинг НАТОга кириш таклифини маъқуллашига ишонади.
Швеция Туркиянинг НАТО ҳарбий иттифоқига қўшилиш аризасини маъқуллашига ишончи комил, бироқ у Анқара қўллаб-қувватлаш учун қўйган барча шартларга жавоб бермайди, деди Швеция бош вазири.
Туркия бош вазир Улф Кристерссон жорий йилнинг 8 январь куни хавфсизлик бўйича конференция чоғида “Туркия ҳам биз айтган ишни қилганимизни тасдиқлайди, лекин улар биз бера олмайдиган ёки беришни истамайдиган нарсаларни хоҳлашларини ҳам айтишади” деди.
Финляндия ва Швеция 2022 йилда Туркия билан Шимолий Атлантика Шартномаси Ташкилотига (НАТО) аъзо бўлишларига Анқаранинг эътирозларини бартараф этишга қаратилган уч томонлама шартнома имзолади.
Икки Скандинавия давлати ўтган йили Россиянинг Украинага бостириб киришига жавоб тариқасида ҳарбий иттифоққа қўшилиш учун май ойида ариза берган эди. Аммо Туркия уларнинг аъзолигига ўз эътирозлари билан ўртоқлашди ва мамлакатларни курд исёнчиларига бошпана беришда айблади.
Ҳар икки давлат талаб қилинган чораларни кўрмагунча, АҚШ ва Европа Иттифоқи томонидан «террорчи» гуруҳ деб эълон қилинган, ноқонуний Курдистон Ишчилар партиясига (ПКК) қарши кураш учун Туркияга қўшилмагунча, уларнинг аъзолигини тасдиқлашдан бош тортди.
Швеция курд диаспораси билан мустаҳкам алоқаларга эга, бу мамлакатлар ўртасида тўқнашув нуқтаси бўлган. Туркия, шунингдек, Туркия “террорчи” деб ҳисоблаган шахсларни экстрадиция қилишни талаб қилмоқда.
Декабрь ойида Швеция Олий суди сургундаги турк журналисти Булент Кенеснинг экстрадиция қилинишини блоклади, бу Анқара томонидан Стокголмнинг НАТОга аъзолигини ратификация қилишнинг асосий талабидир. Туркия Кенесни 2016 йилда президент Ражаб Тоййиб Эрдўғонни давлат тўнтариши натижасида ағдаришга уринишда иштирок этганликда айблаган.
Туркия, шунингдек, Швеция ва Финляндиядан 33 нафар курд жангарилари ва давлат тўнтаришига алоқадорликда гумон қилинганларни экстрадиция қилмоқчи.
Ўтган йилнинг декабрь ойи охирида Туркия Швецияни хавфсизлик муаммоларига жавоб бергани учун мақтади, аммо Стокголмнинг НАТОга аъзо бўлиш бўйича тўхтаб қолган ташаббусида Анқаранинг тўлиқ қўллаб-қувватлашини қозониш учун кўпроқ кўп нарса зарурлигини таъкидлади.
Ҳозирда НАТОга аъзо 30 давлат орасида фақат Венгрия ва Туркия иккала давлатнинг аризаларини маъқулламаган.
Венгрия Бош вазири Виктор Орбан парламент яқинда Финляндия ва Швециянинг аъзо бўлиш таклифларини маъқуллашини ва Туркияни енгиш керак бўлган ягона тўсиқ бўлишини айтмоқда.
НАТО раҳбари Енс Столтенберг Швеция ва Финляндиянинг бу йил бошиданоқ иттифоққа қўшилишини кутаётганини айтиб, қарор Туркия ва Венгрия парламентларига боғлиқлигини тан олган.
“Мен бу аъзолик 2023 йилда амалга ошади деб умид қиламан, лекин аниқ санага кафолат бермайман, чунки бу, албатта, Туркия ва Венгрия парламентларининг суверен қарори, улар ҳали келишувни ратификация қилмаган”, деди Столтенберг.
Финляндия ва Швеция «Туркия билан узоқ муддатли ҳамкорликка аниқ тарафдор» ва «қўшилиш жараёнини якунлаш ва қўшилиш протоколини ратификация қилиш вақти келди», дея қўшимча қилади у.
Uzbek