Россия Марказий Осиёни Афғонистоннинг янги таҳдидига тайёрламоқда.

0
1046
Фото:(vz.ru)

Америка Қўшма Штатлари ўз фуқароларини Афғонистонни тезда тарк этишга чақирди ва дипломатлар шошилинч равишда ватанига чақирилди. Яқин Шарқдан эса қўшинларни олиб чиқиб кетишни қўллаб-қувватлаш учун шошилинч равишда узоқ масофага учувчи ракета учирувчилар жойлаштирилди. Афтидан АҚШ Афғонистондаги вазиятни янада кескинлаштиришга тайёрланмоқда. Сергей Шойгунинг Марказий Осиё мамлакатларига ташрифига қараганда, Россияда ҳам бу инкор этилмайди.

Сешанба куни АҚШ Давлат департаменти зудлик билан масофадан туриб ишлаши мумкин бўлган давлат хизматчиларини Афғонистондан тарк этишга буйруқ берди. Ташқи ишлар вазирлиги барча америкаликларни имкон қадар тезроқ арзон тижорат рейсларида мамлакатни тарк этишга чақирди. Шошилинч йиғилиш сабабларини санаб, Давлат департаменти биринчи ўринга CОВИД-19 ни қўйди ва шундан кейингина терроризм, фуқаролар тартибсизлиги, одам ўғирлаш ва қуролли тўқнашув хавфини эслатиб ўтди. Аммо, аслида, асосий хавф коронавирус эмас, балки Толибон ва бошқа исломчилар томонидан содир этилган терактлар ва ҳужумлар бўлиб қолмоқда.

Ушбу хавфни қоплаш учун Пентагон Қувайтдан Афғонистонга узоқ масофага учувчи ракета тизимларини «ҲИМАРС» жойлаштирди. Ўтган якшанба куни Афғонистондаги АҚШ ва НАТО контингентининг қўмондони генерал Скотт Миллер томонидан эълон қилинган қўшинларни олиб чиқиб кетишни таъминлаш учун мўлжалланган. Ҳарбий мавжудликни чеклаш тўғрисида қарор 14 апрель куни НАТО мамлакатлари ташқи ишлар вазирлари ва мудофаа вазирларининг конференциясида қабул қилинди. Аммо яқинда АҚШ президенти Жо Байден бутунлай бошқа режаларни – 2021 йил 11 центябрга қадар Ню-Ёркдаги терактнинг 20 йиллигига қадар қўшинларни олиб чиқиб кетишни айтди. Ўтган март ойида Америка Қўшма Штатлари Президенти Америка қўшинларини Афғонистондан олиб чиқиб кетишининг аниқ муддати тўғрисида қарори ҳали қабул қилинмаганлигини айтган эди, шу куни Душанбеда КХШТ Мудофаа вазирлари кенгашининг йиғилиши бўлиб ўтди. Унда Шойгу иштирок этиши ва учрашувда КХШТ Бош котиби Станислав Зас бир кун олдин шахсан ўзи текширган Тожикистон-Афғонистон давлат чегарасидаги вазиятдан хавотир билдирди. Чегаранинг иккита қийин участкасида яъни Шўрообод ва Калайхумбда вазият назорат қилинадиган, аммо жуда мураккаб ва хавфли бўлиб, баъзан одамлар ўлимига олиб келадиган қуролли тўқнашувлар билан боғлиқ, дейди Зас. У ҳарбий-сиёсий вазиятни ҳисобга олган ҳолда ташкилотнинг жамоавий хавфсизлик тизими бошқарув органлари тайёрлигини оширишга чақирди.

Учрашувдан сўнг Шойгу Афғонистон билан ҳам чегарадош бўлган ва ўтган йилларда афғон жангарилари ҳужумлари нишонига айланган Ўзбекистонга учиб кетди. Шу билан бирга, Ўзбекистон КХШТга киритилмаган. Чоршанба куни Шойгу ўзбекистонлик ҳамкасби Баҳодир Қурбонов билан музокаралар ўтказиши режалаштирилган. Москва ва Тошкент ўртасидаги ҳарбий ва ҳарбий-техникавий ҳамкорлик, шунингдек Марказий Осиёдаги хавфсизлик масалалари муҳокама қилинади.

Америкаликлар Афғонистонни қанчалик тез тарк этса, Марказий Осиё давлатлари ва Қозоғистоннинг Россия қуролларини етказиб беришга бўлган қизиқиши шунчалик юқори бўлади, дейди мутахассислар.

Россия Халқаро ишлар кенгаши «РИАC» мутахассиси Андрей Фролов таъкидлаганидек, ҳар йили «Рособоронекспорт» КХШТнинг шерик-давлатларига йилига 1,5-2 миллиард долларга қурол-ярог ъва ускуналар етказиб беради. Умуман олганда, Марказий Эвроосиёнинг энг тўловга қодир мамлакати бўлган Қозоғистоннинг улуши сезиларли равишда ўсиб бормоқда. Стокголм Халқаро Тинчлик Тадқиқот Институти (СИПРИ) ҳисоботига кўра, 2015-2019 йилларда Қозоғистонга қурол импорти аввалги беш йиллик режага нисбатан 238 фоизга ошган.

Манба:

Матнда хатоликни кўрсангиз, уни белгилаб Ctrl+Enter ни босинг.

Фикр матни

Илтимос, изоҳингизни киритинг!
Илтимос, исмингизни бу ерга киритинг