Яқинда Давлат Думаси Совет Иттифоқининг Улуғ Ватан уруши пайтида йўқотишларига оид янги рақамларни эълон қилди. Унга кўра деярли 42 миллион киши урушда ҳалок бўлган. Аввалги расмий маълумотларга » қўшимча равишда» 15 миллион киши қўшилган. Қозон Кремлидаги Буюк Ватан уруши музейи-мемориал раҳбари, бизнинг шарҳловчимиз Михаил Черепанов «Реалноe Время» муаллифлар колоннасида СССР ва Татаристоннинг махфий декларациядан чиқарилган зарарлари ҳақида гапириб беради.
19 миллиондан ортиқ ҳарбий хизматчилар Иккинчи Жаҳон уруши омиллари натижасида Совет Иттифоқининг тиклаб бўлмайдиган йўқотишлари бўлди.
Кўп йиллар давомида яхши маош тўланган саботаж ва фашизм устидан қозонилган Ғалабамизнинг ҳақиқий нархини яшириш учун генераллар ва сиёсатчиларнинг ҳар хил ҳаракатларига қарамай, 2017 йил 14 февраль куни Давлат Думасидаги парламент тингловларида вафот этган Россия фуқароларининг ниҳоят ҳақиқатга яқин бўлган рақамлари ошкор қилинди.
«СССР Давлат режалаштириш қўмитасининг махфий маълумотларидан олинган маълумотларга кўра, Совет Иттифоқининг Иккинчи Жаҳон Урушидаги зарарлари илгари ўйланганидек 27 миллион эмас, балки 41 миллион 979 минг кишига тенг. 1941-1945 йилларда СССР аҳолисининг умумий пасайиши 52 миллион 812 минг кишидан ошди. Улардан 19 миллиондан ортиғи ҳарбий хизматчилар ва қарийб 23 миллион фуқаролар уруш омиллари таъсирида қайтариб бўлмайдиган йўқотишлардир. Хабарда айтилишича, ушбу маълумот жуда кўп сонли ҳақиқий ҳужжатлар, нуфузли нашрлар ва кўрсатувлар билан тасдиқланган.
1946 йил март ойида I.V. Сталин «Правда» газетасига берган интервьюсида шундай деб эълон қилди: «Германия босқини натижасида Совет Иттифоқи немислар билан бўлган жангларда, шунингдек немислар томонидан босиб олиниши ва совет халқининг Германия пенальти қуллигига депортация қилиниши сабабли қайтариб бўлмайдиган даражада ютқазди, етти миллионга яқин одам вафот этди».
1961 йилда Н.С. Хрушчев Швеция Бош вазирига ёзган мактубида шундай ёзган эди: «Германия милитаристлари Совет Иттифоқига қарши уруш бошладилар. Бу уруш Совет Иттифоқининг икки ўн миллион фуқароси ҳаётига зомин бўлди».
1990 йил 8 майда СССР Олий Кенгашининг Буюк Ватан урушидаги Ғалабанинг 45 йиллигига бағишланган йиғилишида қурбонларнинг умумий сони эълон қилинди. Унга кўра деярли 27 миллион киши вафот этган.
Кривошеэв, 1941-1945 йилларда жанг қилган қўшинларнинг йўқотишлари тўғрисидаги маълумотлар янгиланди. Демографик йўқотишлар 8 744 500 аскаргача камайган. Ва 2017 йил 14 февралда янги рақам эълон қилинди: 19 миллиондан ортиқ аскар ва офицер вафот этган.
Табиий савол туғилади: юқорида айтиб ўтилган «СССР Давлат режалаштириш қўмитаси маълумотлари» бизнинг армиямизнинг жанговар йўқотишлари тўғрисида қаерда сақланди, агар ҳатто Мудофаа вазирлигининг махсус комиссиялари раҳбарлари ҳам уларни 70 йилдан ортиқ ўргана олмасалар? Улар қанчалик тўғри?
Ҳаммаси нисбий. Шуни эсда тутишимиз керакки, «Россия ва СССР XX аср урушларида» китобида бизга ниҳоят, 2001 йилда, қанча ватандошларимиз Қизил (Совет) сафига сафарбар қилинганлигини билишимизга рухсат берилди. Иккинчи Жаҳон уруши даврида армия: 34.476.700 кишидан иборат бўлган. Агар биз 8,744 минг кишининг расмий рақамига ишонадиган бўлсак, унда бизнинг ҳарбий йўқотишларнинг улуши 25 фоизни ташкил қилади. Яъни, Россия Федерацияси Мудофаа вазирлиги комиссиясининг маълумотларига кўра, фақат ҳар тўртинчи совет аскари ва офицери фронтдан қайтмаган.
Maнбa:
Uzbek